موقعیت جغرافیایی شهر سوق

شهرسوق مرکز دهستان طیبی گرمسیری جنوبی از بخش مرکزی شهرستان کهگیلویه در30  درجه ، 51 دقیقه و 44 ثانیه عرض شمالی و50 درجه ، 27 دقیقه و20 ثانیه طول شرقی ازنصف النهار گرینویچ واقع گردیده است .
سوق از طرف شرق به شهر دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه، از شمال به شهر لنده، از جنوب به روستاهای بلوط بنگان و چنگلوا منتهی می شود.

میزان جمعیت شهر سوق  بر اساس آخرین آمار 1383 بالغ بر 7900 نفر می باشد، از تعداد 7900 نفر بالغ بر 3188 نفر زن و 3292 نفر مرد هستند.

سوق از نقطه نظر طبیعی از طرف شمال محدود به کوه کم ارتفاعی که ارتفاع متوسط آن 977 متر از سطح دریا می باشد و از طرف دیگر جهت جغرافیایی به نواحی تپه ماهوری و نیمه صحرایی محدودمی شود. این شهر دارای آب و هوای گرم و نیمه خشک می باشد.

عقد و عروسی کهگیلویه و بویر احمد از سایت تبیان

شروع زندگی مشترک  زناشویی در استان کهکیلویه و بویر احمد از زمانی است که پس از پسند دختر، بستگان درجه اول پسر، موضوع خواستگاری را به صورت سربسته عنوان می کنند. چنانچه طرفین ازدواج به سرگیری آن وصلت رضایت دهند ، تعدادی از بستگان داماد به منزل عروس رفته و رسماً دختر را خواستگاری می نمایند. در این زمان پس از صحبتهای اولیه و مقدماتی و زمینه چینی، یکی از بزرگان و ریش سفیدان خانواده ی داماد رسماً علت آمدن خود را که خواستگاری باشد عنوان می نمایند. پس از اعلام رضایت پدر دختر وخود دختر چند روز پس از مراسم خواستگاری، عده ای از زنان و نزدیکان داماد به خانه ی عروس آینده ی خود رفته و او را « نشانه بندان» می کنند. هدایای « نشانه بندان» عبارتند از: یک دست لباس محلی، طلاجاتی همچون انگشتر ، النگو، گردنبند و نیز ساعت که زنان خویشاوند با داماد ، آنها را با صلوات به عروس آینده خود می دهند. بعد از پایان «نشانه بندان» از پدر عروس اجازه گرفته میشود که از طرف پدر داماد هزینه و مخارج عروسی به خانه پدر عروس فرستاده شود. که این « باروزی» نامیده می شود.

استان کهگیلویه وبویر احمد در لغت نامه دهخدا

:: شهر سوق در لغت نامه دهخدا::

  سوق . (اِخ ) قصبه ای از دهستان طیبی گرمسیری بخش کهکیلویه ٔ شهرستان بهبهان . دارای 2500 تن سکنه . آب آن از چشمه . محصول آنجا غلات ، برنج ، پشم ، انار، انجیر، انگور، لبنیات . شغل اهالی زراعت و حشم داری . صنایع دستی آنان قالی و قالیچه و جوال و گلیم وپارچه بافی است . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 6)

  گچساران . [ گ َ ] (اِخ ) قصبه ٔ مرکز بخش گچساران شهرستان بهبهان . این قصبه تقریباً در 85هزارگزی جنوب خاوری بهبهان و سر راه شوسه ٔ بهبهان به گچساران واقع شده است . موقع طبیعی آن کوهستانی و هوای آن معتدل و مالاریائی است . سکنه ٔ آن در حدود 2500 تن ، مذهب اهالی شیعه و زبان سکنه فارسی و لری است . آب خوردن قصبه بوسیله ٔ لوله تأمین میگردد. محصول عمده لبنیات ، غلات و شغل مردان زراعت ، حشم داری ، کارگری شرکت نفت و صنایع دستی زنان گلیم و عبا بافی است . راه شوسه و دو دبستان دارد و دارای چاه نفت است (اکنون استخراج میشود). در این قصبه شعبه ٔ فرهنگ ، بخشداری ، ژاندارمری ، شهربانی ، دارائی و پلیس دایر است . ساکنین از طایفه ٔ بابوئی هستند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6).

  دهدشت . [ دِ دَ ] (اِخ ) دهی است از دهستان بویراحمد سردسیر بخش کهکیلویه شهرستان بهبهان . واقع در41هزارگزی شمال خاوری بهبهان دارای 105 تن سکنه است . آب آن از چاه تأمین می شود. ساکنین از طایفه ٔ بویراحمدی هستند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6). در قدیم این ناحیه را بلادشاپور می گفتند و چون الوار کوه کهکیلویه توابع بلاد شاپور را باقی گذاشتند اکنون آنجا را ناحیه ٔ دهدشت گویند. میانه ٔ شمال و مشرق شهر بهبهان است . (یادداشت مؤلف ).

  سی سخت . [ سی س َ ] (اِخ ) قصبه ای است از دهستان بویراحمد سرحدی بخش کهکیلویه ٔ شهرستان بهبهان ، کنار راه اتومبیل رو سی سخت به شیراز. دارای 2500 تن سکنه . آب آن از چشمه . محصول آنجا غلات ، حبوبات ، عسل و گردو. ساکنین از طایفه ٔ بویراحمد پائین هستند. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 6).

  یاسوج . (اِخ ) دهی است از بخش تل خسروی شهرستان بهبهان ،با 150 تن سکنه . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8).

  لنده . [ ل َ دِ ] (اِخ ) قصبه ٔ مرکز دهستان طیبی گرمسیری بخش کهگیلویه ٔ شهرستان بهبهان ، واقع در 72000 گزی شمال شوسه ٔ بهبهان به آغاجاری . کوهستانی ، گرمسیر مالاریائی و دارای 1200 تن سکنه . آب آن از چشمه و چاه . محصول آنجا غلات ، انگور، انار و لبنیات . شغل اهالی زراعت و حشم داری و صنایع دستی قالی و قالیچه و گلیم بافی و راه آن مالرو است و ساکنین از طایفه ٔ طیبی هستند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6).

  زیرکوه باشت بابوئی . (اِخ ) یکی از دهستانهای بخش گچساران شهرستان بهبهان است و میان دهستانهای پشت کوه باشت و بابوئی و بویراحمد گرم سیر و زیدون واقع است و از ده قریه ٔ بزرگ و کوچک تشکیل یافته و در حدود 2000 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6).

  چرام . [ چ َ ] (اِخ ) این آبادی قصبه ٔ مرکز دهستان چرام بخش کهکیلویه ٔ شهرستان بهبهان و مرکز سکونت خوانین ایل دره قشلاق است و در 34هزارگزی شمال جاده ٔ شوسه ٔ آرو به بهبهان واقع شده . دشت و گرمسیر است و 1500 تن سکنه دارد. آبش از رودخانه کورکی و رودخانه ٔ موکر. محصولش غلات ، برنج ،حبوبات پشم و لبنیات ، شغل اهالی زراعت و حشم داری ، صنایع دستی قالیچه ، جوال و جاجیم بافی و راهش مالرو است . ساکنین این قصبه از طایفه ٔ چرام هستند و این آبادی پاسگاه نظامی و یک دبستان هم دارد. این قصبه را تلگرو نیز مینامند. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6).

  دیشموک . (اِخ ) دهی است ازدهستان بهمئی سرحدی بخش کهکیلویه شهرستان بهبهان . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 6). از ناحیه ٔ بهمئی کهکیلویه در نیم فرسخی دیشموک است . (فارسنامه ٔ ناصری ).

  لیکک چیزی یافت نشد

شاهزاده یوسف نگین شهر سوق

در مرکز شهر  سوق از توابع بخش مرکزی شهرستان کهگیلویه، واقع شده و یکی از مقابر قدیمی این شهر است. بنایی کهن در ظاهر شش ضلعی نامنظم به شیوره بناهای دوره قبل از صفویه که در جریانهای بعدی الحاقاتی از قبیل ایوان و شبستانی در جانب جنوب شرقی در عهد صفویه به آن افزوده شده است. در دو جهت اصلی در ضلع غرب و شمال شرقی دو ورودی در صفه ها به داخل بفعه وجود دارد که بر بالای آن ها دو نورگیر60×60 سانتی متر تعبیه شده است. درب این ورودی ها از تکه های پهن تنه درختان جنگلی با ترکیب زیبایی به هم پیوند و جاسازی شده است.

از نکات قابل توجه معماری این بقعه، شیوه کاربندی زیر گنبد، یعنب فیلپوش های چهار کنج به قطر 90 سانتی متر با سنگ و گچ ساروج بوده، که از کف بنا شده و این کاربندی ها به کمک طاقنماهایی در فاصله فیلپوشها انجام گرفته است، که در نوع خود بی نظیر بوده است.

بر فراز این گنبدخانه عظیم، گنبد مخروطی خوش ترکیبی با ارتفاع و کشیدگی بیشتری استوار گردیده که در جریان باز پیرایی سال 1375 هجری قمری توسط یکی از محلیان اهل خیربه کلی لطمه دیده است.

 در زیر گنبد دو قبر متصل به هم به ابعاد 130×180×40 سانتی متر با گچ ساروج وجود دارد که یکی ، مدفن شاهزاده یوسف و دیگری که به تحقیق نام آن مشخص نشده است. فقط افواهاً عموم مردم با همان گویش محلی « دو پسر موسی کاظم(ع) » می خوانند.

این بقعه کهن که یکی از آثار عهد قبل از صفویه و با عنایت به دیوارهای باریر یه تویزه های حمال و روش اجرای کار در آن، می تواند در ردیفمعماری اواخر دوران ایلخانی قرار گیرد، این بنای کهن با معماری و گنبد خوش ترکیب و زیبای آن در سال 1342(هـ . ق) بدون از هرگونه مطالعه و نظر سنجی توسط برخی از محلیان تخریب و با وسعت بیشتری تجدید بنا گردید.

ساختمان جدید این زیارتگاه با وسعی معادل850 متر و زیربنایی به مساحت 124 متر شامل : دو شبستان در دو طرف ، گنبد خانه و اینوانی بنا شده که هسته مرکزی را گنبد خانه تشکیل داده و در وسط آن مرقد مطهر یک قبر 70×180 سانتی متری قرار گرفته که با سنگ مرمر آذین شده و بر روی آن ضریح فلری بزرکی محافظت می کند. بر فراز این گنبد. بر فراز این گنبد خانه ، گنبدی کلاه فرنگی پهن استوار گردیده که با تیر آهن نیم پهن هلالی کم خیز اجرا شده است.

در دو طرف گنبد خنه، در اتاق شبستان در ابعاد 5×4 متر ایجاد شده که عموماً برای اسکان زائرین مورد استفاده قرار می گیرد.

حیاط این زیارتگاه وسیع و با ارتفاع بیش از دو متر با سنگ و سیمان احداث شده که در ورودی آن در ضلع شمال غربی به خیابان فرعی امامزاده منتهی می گردد.

در محوطه این زیارتگاه قبل از تجدید بنا، چندین دکمه (دخمه) و قبور زیادی از علما، فضلا و بزرگان در شعاع بیش از 20 متر پیرامون این زیارتگاه مدفون بودند که از روزگار قدیم در عمق خاک فرو رفته و چندان آثاری از انها باقی نمانده است، تنها چند قبر جدید در حیاط زیارتگاه مربوط به سالهای بین 1016 الی 1392 هجری قمری در اوایل انقلاب اسلامی مدفون بوده که در زمان تجدید بنا تسطیح شده اند.

درر صحن گنبد خانه علاوه بر مرقد مطهر امامزاده، قبر دیگری در فاصله 180 سانتی متری جنوب شرقی مربوط به عالم وارسته آقا میر عیل صفدر (رحمه الله علیه) این محمد جعفر متوفی سال 1317 خورشیدی، قرار دارد که در دهه اخیر قبر گچی آن با سنگ و سیمان باز پیرایی شده است.

درباره ی شجره و نسب این بزرگوار مطلبی در کتب انساب ثبت نشده و در داخل بقعه قدیم هم کتیبه یا شجره نامه ای که بتوان نسب او را مشخص کرد وجود ندارد، فقط افواهاً عموم مردم آنرا ' شاهزاده یوسف‹ و در موقع استجاب دعا ' دو پسر موسی کاظم‹ می خوانند. بنظر می رسد باید اصلی موجود بوده که بقعه ی مزبور بدین نام خوانده شده است.

در همین رابطه شجره نامه ای جدید بدوت تاریخ تحریر، ایشان را منتسب به احفاد حضرت امام محمد باقر(ع) می داند، که علیرغم کنکاش و تحقیقات فراوان هیچ گونه سند متقن و معتبری بر صحت این شجره نامه بدست نیامده است.

علی هذا اسناد و اطلاعات محلیان به مراتب از اینگونه بحرالانسابهای بی نام و نشان وسیع تر و متقن تر است زیرا: آگاهان و سالخوردگان محلی در این بلاد از روزگار قدیم تاکنون شخصیت صاحب مدفن را بنام دو پسر موسی کاظم (ع) و بنا به کثرت الفاظ به ' شاهزاده یوسف‹ نام می برند.

به هر تقدیر این زیارتگاه از زمانهای گذشته مورد توجه مردم با ایمان و مکانی برای تمسک و توسل به اهل معرفت بوده است، کرامات متعددی که با توسل شدن حاجتمندان به این امامزاده ی عالیقدر ظاهر شده، سیل مشتاقان را به سوی خود سرازیر کرده است. محلیان به آن اعتقاد فراوان دارند و برایش حرمت قائل اند.

 از کتاب ستارگان پراکنده اسلام زمین 

 مولف سید علی موسوی نژاد سوق